De Taalunie ondersteunt de internationale neerlandistiek met basisfinancieringen, beurzen, een jaarlijkse zomercursus voor studenten, docentennascholingen en gastdocentschappen.
In alle schoolvormen van het regulier onderwijs in de vijf buurtaalregio’s (de Franse Gemeenschap, de Duitstalige Gemeenschap, Nedersaksen, Noordrijn-Westfalen en Hauts-de France) kun je met de steun van de Taalunie het Nederlands als vreemde taal leren.
Op basis van eerder geïnventariseerde noden en knelpunten voor een toekomstbestendige en slagvaardige internationale neerlandistiek, stelde de Taalunie in 2022 drie doelen voor het Impulstraject vast:
De doelen werden vertaald naar concrete en duurzame projecten die in samenwerking met docenten, studenten en onderzoekers in 2022 in uitvoering zijn gegaan. Zo breidde de Taalunie de regeling voor student-assistenten uit. Afdelingen Nederlands buiten het taalgebied kunnen daarmee tijdelijk ondersteuning krijgen van een student voor het taalonderwijs, voor onderzoek en/of voor organisatorische taken, zoals het organiseren van een evenement. Docenten uit de internationale neerlandistiek ontwikkelden een voorbereidings- en begeleidingsprogramma zodat student-assistenten deskundig begeleid worden bij hun ondersteuningstaken. Daarnaast richtte de Taalunie samen met studenten een internationaal studentennetwerk op. Studenten internationale neerlandistiek ontmoeten elkaar via een digitaal platform, en voeren projecten uit over de landsgrenzen heen. Zo organiseerden zij boeken- en filmclubs en namen zij een podcast op over Nederlandstalige muziek. Ten slotte zijn docenten uit Centraal-Europa een talentontwikkelingsprogramma voor jonge onderzoekers aan het uitwerken. Deze doctoral school zal modules letterkunde, taalkunde, cultuurkunde, academische taalbeheersing en management bevatten. Een doctoraatscommissie zal toezien op de academische kwaliteit van de doctoral school.
In Kyiv zijn er twee afdelingen neerlandistiek. De oorlog dwong veel studenten en docenten hun stad te verlaten en te vluchten naar andere steden in Oekraïne, of naar Nederland, België, Duitsland en buurlanden van Oekraïne. Inmiddels ondersteunt de Taalunie een online traject voor en door Oekraïense studenten en docenten in exil en een aantal student-assistenten in exil. Sommige studenten hebben hun weg gevonden naar de afdeling Neerlandistiek aan de Károli Gáspár University of the Reformed Church in Boedapest. Op verzoek van de Taalunie heeft het bestuur van de Orde van den Prince haar leden opgeroepen om de masteropleiding Neerlandistiek van deze gevluchte Oekraïense studenten te ondersteunen. De bijdrage vanuit het bestuur van de Orde van den Prince en haar leden is zo omvangrijk en groothartig dat Lesia Chaika en Nataliia Lehka zich helemaal kunnen wijden aan hun masterstudie Neerlandistiek in Boedapest.
In mei 2022 zijn 25 stimulerende en activerende taaltaken voor het onderwijs Nederlands als vreemde taal voor schoolgaande jongeren (12-16 jaar) in de buurtaalregio’s opgeleverd. Deze communicatieve taaltaken zijn ontwikkeld op basis van Dide toetstaken van de vroegere jongerenevaluatie (2010-2020) en situeren zich voornamelijk op de ERK-niveaus A2 en B1. Deze taaltaken zijn gratis en vrij toegankelijk via o.a. mijnNederlands en worden zeer vaak gebruikt, niet alleen voor de oorspronkelijke doelgroep.
De internationale neerlandistiek staat voor grote uitdagingen waarvoor geen eenvoudige oplossingen bestaan. Want hoe ga je om met dalende studentenaantallen, met hoge personele druk, met twijfels over het voortbestaan van vakgroepen, en zorg je er tegelijkertijd voor dat de vele expertise die er is niet verloren gaat, het enthousiasme in het veld aangewakkerd blijft en de dialoog over een aantrekkelijk curriculum blijvend gevoerd wordt? In 2022 richtte de Taalunie de denktank voor een toekomstbestendige internationale neerlandistiek in. De denktank buigt zich mee over deze uitdagingen, inspireert en adviseert de Taalunie over haar beleid rond internationale neerlandistiek: welk bestaand beleid moet versterkt en welk nieuw beleid is nodig? De denktank bestaat uit deskundigen uit alle windstreken van de internationale neerlandistiek en komt vier keer per jaar samen.
De EuregioProfielScholen willen de kennis van de buurtaal en -cultuur bevorderen en baseren zich daarbij op drie kernthema’s:
Op 9 december 2022 vond in bijzijn van president Andreas Bothe van de Bezirksregierung Münster de certificering van nieuwe EuregioProfielScholen plaats. Aansluitend was er een nascholing en netwerkgelegenheid in het Haus der Niederlande
In 2022 ondersteunde de Taalunie vernieuwende projecten binnen de internationale neerlandistiek voor onderwijs, onderzoek en cultuur. Zeven projecten werden afgerond. De kracht ervan schuilt in de internationale samenstelling van de projectteams en het innovatieve karakter van de resultaten. Zo is ‘Binnenlandse vogels, buitenlandse nesten’ een samenwerking van dertien afdelingen neerlandistiek en vertaalwetenschap van Tsjechië en Zweden tot Estland en Zuid-Afrika met één centrale onderzoeksvraag: ‘Hoe vindt literatuur uit Vlaanderen en Nederland de weg naar internationale uitgeverijen en wat is de rol van de overheid hierin?’ De resultaten van het onderzoek zijn inmiddels goedgekeurd door de internationale, wetenschappelijke uitgeverij Routledge. De voor een internationaal publiek bestemde publicatie is voorzien voor eind 2024.
Digidact is een digitaal handboek voor lesgevers Nederlands als vreemde taal (NVT). De eerste versies hiervan stammen uit 2009 en 2012. Het digitale handboek bestaat uit de volgende drie modules: Beroepsgerichte taalvaardigheid, Zelf lesmateriaal ontwikkelen en Interculturaliteit. Deze modules zijn in 2022 gemoderniseerd en geactualiseerd. Dit digitale handboek is gratis te gebruiken en te raadplegen via mijnNederlands.
In 2022 onderzocht de Taalunie de mogelijkheden tot implementatie van het actieplan voor de Neerlandistiek. Dat plan kwam eerder tot stand, in samenwerking met de Raad voor de Neerlandistiek, het Platform voor de Neerlandistiek, de Internationale Vereniging voor de Neerlandistiek en de Raad voor de Nederlandse Taal en Letteren. In ambtelijke verkenningen en gesprekken met vertegenwoordigers van onderzoeksfondsen en onderzoeks- en onderwijsinstellingen werden implementatiemogelijkheden geïnventariseerd. Deze vormen de basis voor gerichte acties vanaf 2023.
Noordrijn-Westfalen (NRW)
bevoegde leerkrachten/docenten onderwijs in en van het Nederlands als vreemde taal/buurtaal
mijnNederlands
geregistreerde gebruikers
NVT-taaltaken op sociale media
unieke views op de Facebookpagina van de Taalunie